Nhật Bản là một đất nước có nhiều quy tắc, manner. Chính vì thế, không chỉ khi đi xin việc, mà ngay cả lúc thôi việc bạn cũng cần nắm được các manner để hành xử sao cho đúng, tránh gây ảnh hưởng tới xung quanh và tạo ra ấn tượng xấu về sau. Trong bài hôm nay, Tomoni sẽ tổng kết một số manner cần lưu ý khi nộp đơn thôi việc ở Nhật, và mẫu ví dụ về
「退職願」「退職届」 để mọi người có tư liệu tham khảo khi cần nhé.
Trước khi quyết định thôi việc, việc đầu tiên phải làm đó là xác nhận lại
“quy định của công ty về việc thôi việc” khi kí kết hợp đồng lao động. Ví dụ, trong quy định thường có mục “trước khi nghỉ việc, cần báo trước và nộp đơn xin nghỉ việc lên cấp trên trực tiếp, và công ty trước … tháng”, nên bạn cần báo với công ty trước thời hạn đó.
Luật Lao động (労働法）của Nhật quy định thời gian này là ít nhất 14 ngày, nhưng thông thường các công ty thường có quy định riêng yêu cầu báo trước 1 tháng, thậm chí dài hơn tuỳ đặc thù công việc (thời gian bàn giao lâu,..), khi đó bạn cần tuân thủ theo quy định riêng của công ty.
「退職願」たいしょくねがい là giấy tờ thông báo nguyện vọng muốn thôi việc đến công ty bạn đang làm việc. Việc thông báo nguyện vọng thôi việc
không nhất thiết phải bằng giấy tờ, bạn có thể
báo miệng đến cấp trên trực tiếp của mình.
「退職届」たいしょくとどけ là giấy tờ thông báo
quyết định thôi việc đơn phương từ người lao động đến công ty đang làm việc. Tùy theo quy định của từng công ty mà yêu cầu về đơn thôi việc hay nơi nộp đơn thôi việc cũng có thể khác nhau.
Vậy 2 loại đơn thôi việc này khác nhau ở đâu?
退職願, nôm na là phương thức báo cho cấp trên, công ty
nguyện vọng muốn thôi việc của người lao động. Dùng trong trường hợp rất tôn trọng công ty, cho 2 bên có thời gian để có thể sắp xếp đàm phán giải quyết trước khi có quyết định thôi việc chính thức. Công ty
không bắt buộc phải thông qua quyết định thôi việc. Ngược lại, nhân viên cũng
có thể rút lại quyết định thôi việc trước khi công ty thông qua.
退職届: là giấy tờ thông báo cho công ty biết mình sẽ thôi việc, nộp cho cấp trên hoặc phòng nhân sự công ty trước 1 khoảng thời gian theo quy định của công ty. Công ty
không có quyền từ chối 退職届,người lao động có thể nghỉ việc mà không cần sự đồng ý của công ty. Ngược lại, người lao động cũng
không thể hủy bỏ quyết định thôi việc sau khi đã nộp đơn này.
Về mặt pháp luật, người lao động khi muốn thôi việc chỉ cần thông báo và nộp 退職届 trước 1 khoảng thời gian theo quy định công ty là có thể tự động nghỉ việc. Tuy nhiên, những thông báo đơn phương như vậy, có thể phát sinh những trục trặc giữa công ty và người lao động, hoặc làm mối quan hệ 2 bên xấu đi…
Do vậy, để việc thôi việc diễn ra suôn sẻ, không làm xấu đi quan hệ giữa người lao động và công ty, người lao động
trước khi nộp 退職届, nên truyền đạt ý định thôi việc đến cấp trên trực tiếp
càng sớm càng tốt dưới dạng
退職願. Có thể bằng giấy tờ hoặc nói trực tiếp. Sau khi được cấp trên đồng ý thông qua thì người lao động sẽ nộp đơn thôi việc dưới dạng
退職届 và thôi việc sau thời gian quy định.
Luật lao động quy định, đối với những nhân viên chính thức (正社員）mà trong hợp đồng không quy định thời gian cụ thể (hợp đồng vô thời hạn), thì người lao động có quyền đơn phương thôi việc (báo trước 1 thời gian),
nhưng phía công ty không được phép sa thải người lao động nếu không có lý do chính đáng (thường sẽ có thỏa thuận đền bù). Do vậy,
「退職願」「退職届」đối với phía công ty, đó là tài liệu quan trọng
“chứng minh nguyện vọng thôi việc từ phía người lao động chứ không phải là quyết định sa thải từ phía công ty”, có thể được sử dụng làm chứng cứ tại tòa nếu xảy ra tranh chấp giữa 2 bên.
Các bước thôi việc
- Xác định ý chí thôi việc, lên kế hoạch về thời gian và lịch trình.
- Thông báo nguyện vọng thôi việc, ngày thôi việc dự kiến dưới dạng 退職願 cho cấp trên trực tiếp.
- Sau khi được cấp trên thông qua, xác định ngày thôi việc chính thức.
- Viết và nộp 退職届 cho cấp trên trực tiếp hoặc phòng nhân sự (theo quy định của từng công ty)
- Thôi việc chính thức
Các công ty có thể có những quy định khác nhau về thời gian báo trước quyết định thôi việc. Người lao động nên xác nhận lại quy định này trước khi nộp đơn thôi việc. Nói chung sẽ mất khoảng
1~2 tháng từ khi quyết định thôi việc, nộp đơn thôi việc đến khi thôi việc chính thức. Người lao động có thể “nhận naitei từ công ty mới rồi mới nộp đơn thôi việc”, hoặc “thôi việc rồi bắt đầu tìm việc mới”, dù trong trường hợp nào cũng nên quyết định và lên lịch trình cụ thể để có đủ thời gian bàn giao công việc ở công ty cũ, tránh phát sinh những vấn đề như gấp gáp trong việc vào công ty mới, hoặc khó khăn trong sinh hoạt khi chưa tìm được công việc mới.
Ngoài ra, sau khi đã bàn bạc và thông báo với cấp trên về nguyện vọng thôi việc, trước khi chia sẻ thông tin này với các bạn đồng nghiệp, bạn cũng nên trao đổi hoặc hỏi ý kiến cấp trên. Vì trong một số trường hợp, công ty cần có thời gian chuẩn bị và thu xếp trước khi thông báo chính thức về việc này.
